گیربکس چیست؟
جعبه دنده یا همان گیربکس مجموعه ای از چرخ دنده ها و بدنه است که در خودروها نقش تنظیم و کنترل انتقال قدرت را ایفا می کند. گیربکس به خودرو اجازه می دهد تا به طور موثر و بهینه کار کند و از طریق تنظیم دور موتور، به کند یا تند کردن سرعت و خاموش کردن خودرو نیز کمک می کند. در مواردی مانند سراشیبی ها که سرعت خودرو از حالت عادی خارج می شود، این قطعه به کنترل سرعت کمک می کند.
علائم خرابی آن
- از دست دادن یا کاهش قدرت
- نشت مایع
- شنیدن صدای تق تق هنگام عوض کردن دنده
- عدم توانایی در تعویض دنده
- بوی سوختن لاستیک
- لرزش گیربکس اتوماتیک
- مشکل در گرفتن کلاچ
- چراغ چک موتور
- صداهای ناگهانی
دلایل خرابی آن
از مهم ترین دلایل خرابی این قطعه عبارت اند از:
روغن کاری
رانندگان خودرو باید هنگام انتخاب نوع و مقدار روغن از دفترچه راهنمای آن پیروی کنند. استفاده از روان کننده نامناسب یا قرار دادن مقدار کمی روغن در گیربکس باعث آسیب دیدن چرخ دنده ها و یاتاقان می شود. برعکس، اضافه کردن روغن بیش از حد نیاز ممکن است باعث گرم شدن بیش از حد آن می شود.
آلودگی جعبه
این قطعه باید از نفوذ آب و سایر آلودگی ها محافظت شود. نفوذ مواد مرطوب خارجی می تواند کارایی روان کننده را کاهش دهد و منجر به زنگ زدگی داخلی آن شود.
تراز نادرست
موتور، چرخ دنده و محورهای تجهیزات محرک باید با همدیگر متناسب عمل کنند. تراز خوب باعث کاهش بار غیر منتظره روی پسوند شفت و یاتاقان ها می شود و از شلی که منجر به آسیب می شود جلوگیری می کند. ناهماهنگی در تجهیزات باعث وارد آمدن فشار بیش از حد به لوازم و همچنین آسیب و پارگی می شود. گفتنی است چنانچه خودرو آریو شما دچار خرابی قطعات ناشی از تراز نادرست شد می توانید برای خرید لوازم یدکی آریو اصل از فروشگاه معتبر تهران یدک کمک بگیرید.
بار اضافی
کار کردن گیربکس بیش از حد بار پلاک آن باعث آسیب می شود. به خاطر داشته باشید که حد گشتاور گیربکس با قدرت و سرعت موتور تعریف می شود، بنابراین تغییر در هر یک می تواند بر عملکرد آن تأثیر بگذارد.
راه های جلوگیری از خرابی گیربکس
راننده خودرو می تواند اقداماتی را انجام دهد که نه تنها از خرابی جلوگیری می کند، بلکه عمر و کارایی گیربکس را افزایش می دهد.
روغن کاری به موقع
روغن کاری همان چیزی است که موجب می شود سیستم به خوبی کار کند. به روغن کاری در حدی که توصیه شده اکتفا کنید و از روغن کاری بیش از حد یا کم خودداری کنید. یک برنامه (بر اساس توصیه های سازنده) تهیه کنید و آن را اجرا کنید.
نظارت بر عملکرد
نظارت بر عملکرد چرخ دنده برای افزایش عمر و بهبود عملکرد سیستم انتقال قدرت ضروری است.
دستگاه تنفس هوشمند و رطوبت گیر
اطمینان از اینکه داخل گیربکس عاری از رطوبت و ذرات آلوده است، عمر آن را افزایش می دهد. با گرم شدن یک دنده، هوای داخل آن منبسط می شود. هواکش ها به انبساط ایجاد شده اجازه می دهند بدون آسیب رساندن به مهر و موم شفت از جعبه خارج شود. هنگامی که گیربکس از حرکت باز می ایستد، هوای داخلی خنک می شود، منقبض می شود و هوای خارجی را به داخل جعبه می کشد. هوا کش می تواند رطوبت و ذرات را فیلتر کند تا از ورود آلودگی جلوگیری کند.
محدود کننده های گشتاور
یک محدود کننده گشتاور می تواند عمر گیربکس را در موقعیت های خاص افزایش دهد. کوپلینگ های محدود کننده گشتاور به محورهای سرعت بالا یا کم گیربکس اضافه می شوند. هنگامی که یک اضافه بار گشتاور اتفاق می افتد، محدود کننده سیستم را قفل کرده و متوقف می کند. محدود کننده مانند یک قطع کننده مدار عمل می کند و سیستم را قبل از اینکه آسیب هزینه بری رخ دهد متوقف می کند.